Biz İstanbul Roman Platformu genel Koordinatörü ve Sivil taraf Derneği Lideri Bahattin Turnalı, Romanların eğitim, sıhhat, istihdam, barınma, toplumsal entegrasyon ve ayrımcılık üzere bahislerde yaşadıkları dertlerin hala tahlile kavuşmadığını söyledi.
Aynı vakitte CHP’den 28. Devre İstanbul 2. Bölge Milletvekili Namzet Adayı olan Bahattin Turnalı, 8 Nisan Dünya Romanlar Günü münasebetiyle yaptığı açıklamada, Avrupa’daki üzere azınlık değil Türk milletinin bir kesimi olan Romanların asla çözülmeyen 6 Temel sorunu hakkında şu bilgileri verdi:
AYRIMCILIK
Romanlara karşı ihtiyati bir müsamaha ve hudutlu bir kabullenme eğilimi bulunmaktadır. Romanlar, müzisyenlik, cümbüş ve ucuz işgücü üzere alanlarda kabullenici bir tavırla karşılaşırken; evlilik ve komşuluk üzere pratiklerde Roman olmayanların barikatıyla karşılaşmaktadırlar. Derhal derhal her bir romanın sevip, aşık olup kavuşamama öyküsü vardır. Ve hatta bu kimi evlilikleri bile bitiren hikayelerdir.
Romanlara karşı sergilenecek müsamaha ve kabullenici tavır onların sisteme iç olmasına, toplumla bütünleşmesine, münasebetiyle eşit koşullarda yaşamasına yol açar. Lakin bu ‘hoşgörü’ sözü tehlikeli bir sözdür. Bilhassa roman problemine müsamahayla değil hak temelli bakılması daha doğrudur ve çabayı buna nazaran kurgulamak gerekir. Ayrımcılık, dışlama ve ötekileştirme üzere düzenekler onların toplumsal ömürde marjinal bir pozisyona itilmelerine yol açmaktadır. Bu dışlanmayı anayasal hak ve teminatlarla muhafaza altına almalıyız.
EĞİTİM
Bazı ilköğretim okulları hâlâ ‘okul aile birliği üyeleri, çocuklarına Kötü Örnek olur ya da ziyan verir diye Roman çocukları okulda istemiyor’ münasebeti ile Roman çocukların kayıtlarını yapmamak için direniyor. Kayıtları yapılan “şanslı” çocuklarsa her olayda birinci suçlananlar ve yargısız infaz edilenler, kimi de okula gelmezse bütün derslerden geçirileceğinin garantisi verilenler de oluyorlar.
Romanların maruz kaldıkları önyargılar, ayrımcılık, şiddet ve toplumsal dışlama ile uğraş için Okul çağı nüfusunun okullaşma oranlarının arttırılması, ulusal Eğitim Bakanlığı, memleketler arası kuruluşlar ve sivil cemiyet örgütleri, nezdinde yapılacak siyaset teklifleri ile okullaşma ve okullaşmadan sonra bu süreç Daimi Denetim edilmeli ve müdafaa altına alınmalıdır.
SAĞLIK
Romanların yarısından fazlası toplumsal garantiye sahip değil. Çocuk mevti tecrübesi Romanlarda fazladır. Roman bayanlar, Roman olmayan bayanlara nazaran daha erken çocuk sahibi olmuş, daha Fazla doğurmuş, daha Çok düşük yapmış ve daha az ve daha geç doğum öncesi bakım hizmeti almaktadır. Buna nazaran roman bayanları bedenen daha çabuk yıpranıp konforlu bir Ömür sürme olasılıkları daha düşük olmaktadır.
Sağlık bölümündeki özelleşmeden kaynaklı düşük gelirli Roman toplumu aslında Fazla kalitesiz sıhhat hizmetlerinden kısmi olarak faydalanmaktadır. Kronik rahatsızlıkları araştırılmayan Romanlar, gündelik tedavilerle kendilerini avutmaktadırlar. sıhhat kesimindeki randevu sistemi sanırım bu söylediklerimizi en hakikat halde ortaya koymaktadır.
İSTİHDAM
En Değerli Sıkıntı işsizlik. Birçoğu, yalnızca Roman olmaktan Dolayı işe alınmamaktan yakınıyor. İş konusunda talihi yaver gidenler ise çoğunlukla en vasıfsız ve düşük fiyatlı işlerde çalışıyor, zira Romanların eğitim düzeyleri ve okur-yazarlık oranları Fazla düşük.
Geleneksel Roman meslekleri, kayıt dışı dallarda yürütülmektedir. Kayıt dışı istihdam ise, Romanların hem ekonomik ve toplumsal hayattan soyutlanmasına hem de yaşadıkları cemiyet ile bir Ahenk sorunu yaşamasına Sebep olmaktadır.
Romanlar açısından esnek çalışma saatleri ve patron buyruğu altında olmama kayıt dışı istihdam avantajlı iken, emeklilik, sigorta, tazminat üzere Temel personellik haklarından mahrumluklar kayıt dışı istihdamın dezavantajları olarak saptanmıştır.
Romanlar halk kurumlarında ise zati istihdam edilmemektedir.
BARINMA
Romanlar, kimi semtlerde kentsel dönüşüm programları kapsamında yerleşik oldukları mahallelerin yıkılmasıyla karşı karşıya kalmaya devam etmekteler. Romanların Ömür alanlarının her geçen gün daha da daraldığı ve yoksulluğun daha da arttığı gözlenmektedir. Romanların kovulduğu Ömür alanlarına lüks yapılar inşa edilerek üst gelir kümesine pazarlanmaktadır. Mülkiyet ve tapu problemleri, Lokal idarelerin çözmek istemediği ya da kendilerine nazaran tahlil teklifleri sunduğu Fazla Değerli hususlar olup, Romanlar yüzyıllardır yaşadıkları yerlerde tüzel yetersizlikler ve hukuksal dayanak alamamaktan Dolayı mağdur edilmekte ve hakları gasp edilmektedir.
SOSYAL ENTEGRASYON
Türkiye’nin Avrupa birliğine üyeliği müzakerelerinde birtakım kurallar vardı bu koşulların ortasında dezavantajlı kümelerin insan hakları kapsamında entegrasyon süreçleri unsur madde konuşuldu. Bu dezavantajlı kümelerin içerisinde en Kıymetli ve bizi ilgilendiren tarafından bakacak olursak, Roman topluluğunun ve göçebe topluluğunun entegrasyon konusuydu. Bu nedenle, Avrupa birliği Ahenk süreci müzakerelerinde Romanların kaidelerinin ve hayati şartlarının uygunlaştırılması ve asimile edilmeden entegre edilmesi Aka Ehemmiyet taşır.
Bu süreci bir kadro sivil cemiyet kuruluşları ve halk kurumları muhakkak bir yere kadar getirebildiler.
Hem bütçesizlik hem ortaya konulmayan İçten plan ve programsızlık, toplumsal entegrasyon sürecini temelsiz olan bir Bina üzere olduğu yere yıkmıştır. Aslında Romanların yaşamış olduğu bu Tüm problemler aidiyet duygusu aidiyet samimiyeti içermediği için, siyasi partiler Lokal idareler ve devlet kurumları tarafından önerilen ve ortaya konulan her şey içi boş bir halde yalnızca Vakit kaybı yaratmıştır ve hala yaratmaktadır.
Kaynak: (BYZHA) ak Haber Ajansı
Yorum Yok