30 hususta zelzele haberciliği nasıl yapılmalı?
Kahramanmaraş merkezli iki zelzele, 10 vilayette 24 bini aşkın vatandaşın vefatına neden oldu. Aka yıkıma yol açan zelzele felaketinde Özellikle kurtarma çalışmaları sırasında toplumsal medyanın gücü ve tesiri bir Defa daha gündeme geldi.
Enkaz altında kalanların seslerini duyurması, kayıp şahıslar hakkındaki bilgilerin kısa müddette pek Fazla şahsa ulaşması ve yardım çalışmalarının koordine edilmesinde toplumsal medya sıklıkla kullanıldı. Üsküdar Üniversitesi İrtibat Fakültesi akademisyenleri, toplumsal medya ve gazeteciler için ‘Deprem Haberciliği Rehberi’ hazırladı. 30 unsurdan oluşan rehberde toplumsal medyanın gücünün farkında olunması gerektiğinin altı çizilerek kullanılması gereken lisandan depremzede yakınlarına yaklaşıma kadar pek Fazla teklife yer verildi.
Üsküdar Üniversitesi Bağlantı Fakültesi akademisyenleri bir ortaya gelerek toplumsal medya kullanıcıları ve gazeteciler için 30 unsurdan oluşan ‘Deprem Haberciliği Rehberi’ hazırladı. Üsküdar Üniversitesi Bağlantı Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Nazife Güngör, “Yüzyılın Felaketi” olarak nitelendirilen Kahramanmaraş sarsıntılarında toplumsal medyanın aktif formda kullanıldığını belirtti.
Doğru kullanımı teşvik etmek gayesiyle hazırlandı
Kahramanmaraş sarsıntısında Mesul ve tesirli biçimde kullanıldığında toplumsal medya platformlarının nasıl işe yarayabileceğinin ortaya çıktığını belirten Prof. Dr. Nazife Güngör, “Elbette bu süreçte âlâ kullanımlar olduğu kadar Üzücü kullanımlara da rastladık. Medya kuruluşları da daha birinci günden itibaren insan kaynaklarını zelzele bölgesine kanalize ederek zelzele haberciliği yapmaya başladı. Biz, Üsküdar Üniversitesi Bağlantı Fakültesi öğretim elemanları olarak, yaşanan tecrübelerden de hareketle toplumsal medya ile klasik medyanın daha yanlışsız kullanılmasını teşvik etmek maksadıyla bu rehberi hazırladık.” Sözlerini kullandı.
Rehber 30 husustan oluşuyor
Üsküdar Üniversitesi Bağlantı Fakültesi akademisyenleri tarafından toplumsal medya kullanıcıları ve gazeteciler için hazırlanan ‘Deprem Haberciliği Rehberi’ şu hususlardan oluşuyor:
1. Toplumsal medyanın gücünün farkında olunuz. Toplumsal medyadan yapılan yardım davetleriyle Fazla sayıda canın kurtarıldığını unutmayınız.
2. Depremi Amerikalılar yaptı, zelzelesi bilen kâhin üzere bilimsel kıymeti olmayan paylaşımlar yapmamak, yapılan paylaşımları yaymamak gerekir.
3. Evvelce meydana gelen Öbür bir zelzeleye ait imgeler yeniymişçesine toplumsal medyada paylaşılmamalıdır.
4. Toplumsal medyada paylaşılan fotoğraf ve görüntülerde gerçekliği bozacak biçimde ekleme, çıkarma, kolaj yahut montaj üzere oynamalar yapılmamalıdır.
5. Toplumsal medya paylaşımlarında nefret söylemi içeren kışkırtıcı sözler kullanmamaya İtina gösterilmelidir.
6. Sarsıntıda yardımları kolaylaştırmak için kullanılan hashtag’ler, takipçi kazanmak gayesiyle ilgisiz tweetlerde kullanılmamalıdır. Bu ilgisiz paylaşımlar yardımları sekteye uğratmaktadır.
7. Toplumsal medyada yardım takımlarının yönlendirilmesi gayesiyle paylaşılan içeriklerin hakikat ve yeni olmasına İtina gösterilmelidir. Yanılgılı paylaşımlar grupların Vakit kaybetmesine neden olmaktadır.
8. Toplumsal medyada, gerçek yardım kuruluşlarını taklit ederek oltalama tekniğiyle yardım davetleri yapanlara karşı dikkatli olunmalı, bu hesaplar tespit edilir edilmez engellenmeleri için toplumsal medya platformlarıyla bağlantı kurulmalıdır.
9. Toplumsal medyada, olağan devirlerde makul karşılanabilecek formda takipçi toplamak, zevk almak üzere maksatlarla sansasyonel paylaşımlar yapmamak gerekir.
10. Toplumsal medyada, alanda haber yapan gazetecilere yönelik linç teşebbüsleri de çokça yaşanmaktadır. Bu Cin teşebbüslere alet olmamak gerekir.
Çocuk fotoğraflarına dikkat!
11. Yaralı ya da enkazdan kurtulan çocuk fotoğraflarının ve görüntülerinin toplumsal medya platformlarından paylaşılmasının ve bu çocukların ismiyle cismiyle sembol haline getirilmesinin yaşadıkları travmayı ömür uzunluğu atlatamamalarına yol açabileceğini unutmayınız.
12. Palavra haberlerin daha süratli yayıldığının farkında olunuz ve teyit edilmemiş haberleri paylaşmaktan kaçınınız.
13. Göçük başında yakınlarının enkazdan kurtarılmasını bekleyen beşerlerle konuşurken dikkatli bir lisan kullanılmalı, ‘ne hissediyorsun, Istırap Mevcut mı’ üzere saçma sorular sormaktan kaçınılmalıdır.
14. Depremzedelerle röportaj yaparken hisli biçimde davranmak gerekir. Acılı insanlara yaklaşımımız her Vakit insani olmalıdır.
15. Röportaj yapmak istediğiniz, mikrofon uzattığınız insanlara öncelikle kendinizi tanıtın ve ne için röportaj yapmak istediğinizi açıklayınız.
16. Yakınları vefat etmiş insanlara baş sıhhati dileyin ve hüzünlerinizi bildirin lakin asla acınızı anlıyorum üzere Gereksiz sözler kullanmayınız.
17. Yakınları hala göçük altında olan insanlara mikrofon uzatırken Fazla dikkatli davranın ve mümkünse bu röportajları canlı yayın esnasında yapmayın. Acılı beşerler istemeden başlarına sıkıntı açacak sözler kullanabilirler. canlı yayın olmazsa bu kelamları ayıklayıp röportajları yayımlayabilirsiniz.
18. Ceset imgelerini ve Özellikle de cesetlerin yüzlerini gösteren manzaraları vermekten kaçının. Zira ceset imgeleri en başta vefat eden kişinin yakınlarında kalıcı travmalara yol açabilmektedir.
Travmatik imajlar Acıma yorgunluğuna yol açabilir
19. zelzele üzere travmatik olaylara ait yayınların izleyiciler ve okuyucular üzerinde tesirleri olacağını hesaba katın. Travmatik manzaraların insanlarda Acıma yorgunluğuna yol açtığını unutmamak gerekir. Acıma yorgunluğu kısaca emsal imajları Daimi gören bireylerin öbürleri için empati kurma ve şefkat duyma yeteneklerinin vakitle azalmasını anlatmaktadır.
20. zelzele haberlerini sayılara indirgemek, Çabucak her saat başı meyyit ve yaralı sayılarını vermek bir müddet sonra insanlarda duyarsızlığa yol açmaktadır. Ölenlerin birer insan olduğunu, istatistikten ibaret olmadığını dikkate alınız.
21. Sarsıntıya ait haberleri verirken, manzaralara müzik döşeyerek dramatikleştirmek gerçek değildir.
22. Göçük altında olan, kurtarılmayı bekleyen beşerlerle Gereksiz temas kurmaya çalışmayın. O insanların nefeslerini boş yere harcamalarına yol açacak halde canlı yayında seslerini duymaya kalkmayınız.
23. Resmi açıklamalar ve sağlam kaynaklar dışında yapılan açıklamalara prestij etmeyin.
24. Toplumsal medyada paylaşılan imajları teyit etmeden haberlerde kullanmayın.
25. Olanı biteni objektif biçimde aktarmak için Uğraş gösterin. En Kötü gazetecilik, gerçeği çarpıtan gazeteciliktir. Bu Cin gazetecilik hem halkın bilgi alma hakkına hem de mesleğin prestijine ziyan verir.
26. Başvurulacak haber kaynaklarının hususun uzmanı şahıslar olmasına dikkat ediniz.
27. Spekülatif açıklamalar yapan şarlatanlara mikrofon uzatmayınız ve komplo teorilerini haberleştirmeyiniz.
28. Yetkilileri İzah yapmaları için zorlayınız. Medya haber yaptığında aksaklıkların süratle düzeltildiği tekraren görülmüştür.
29. Yalnızca problemlere değil, tahlillere de yoğunlaşınız. mümkün tahlil tekliflerini haberleştirerek alandaki gruplara daha Çok Yardımcı olabilirsiniz.
30. Haber yapma sürecinde yıkıntı kaldırma ve göçük altından can kurtarma çalışmalarına Mani olmayınız. canlı yayında hayat kurtarma imgeleri verebilmek için çalışmaları aksatmayınız.
Kaynak: (BYZHA) – ak Haber Ajansı
Yorum Yok